Người Việt Nam ta có câu “Nhất nước, nhì phân, tam cần, tứ giống” đây là kinh nghiệm của cha ông trong trồng trọt. Theo đó, để cây sinh trưởng và phát triển thì nước tưới là điều quan trọng hàng đầu. Tưới cây là một việc làm quen thuộc và tưởng chừng như đơn giản. Tuy nhiên, để cây phát triển khỏe mạnh thì không phải ai cũng biết cách tưới sao cho đúng và hiệu quả. Tưới cây không chỉ là đổ nước vào gốc mà còn là một quá trình đòi hỏi sự quan sát, hiểu biết và cả sự tinh tế.
Trước hết, thời điểm tưới cây đóng vai trò rất quan trọng. Buổi sáng sớm từ 5 đến 8 giờ là thời gian lý tưởng nhất để tưới cây. Lúc này, không khí còn mát mẻ, nước dễ dàng thấm vào đất và rễ cây có thể hấp thụ đầy đủ độ ẩm trước khi trời nắng gắt. Nếu không thể tưới vào buổi sáng, chúng ta cũng có thể tưới vào cuối buổi chiều, sau 4 giờ. Tuy nhiên, cần tránh tưới quá muộn khiến cây bị ẩm qua đêm, dễ sinh nấm bệnh.
Bên cạnh thời gian, lượng nước cũng cần được điều chỉnh hợp lý. Không phải lúc nào tưới nhiều cũng tốt, bởi nếu đất quá ẩm ướt, rễ cây có thể bị úng, thối và mất dần khả năng hút nước. Ngược lại, tưới quá ít sẽ khiến cây thiếu nước, khô héo và còi cọc. Một cách đơn giản để kiểm tra là dùng tay đào nhẹ lớp đất khoảng 5 đến 7cm gần gốc cây: nếu đất vẫn còn ẩm thì chưa cần tưới thêm. Tùy theo loại cây và điều kiện thời tiết, chúng ta cũng cần điều chỉnh chế độ tưới phù hợp. Cây trong chậu thường khô nhanh hơn so với cây trồng ngoài đất nên cần được kiểm tra hàng ngày. Đồng thời, nên đảm bảo chậu có lỗ thoát nước tốt để tránh tình trạng đọng nước. Trong những ngày nắng nóng hoặc mùa khô kéo dài, có thể cân nhắc sử dụng hệ thống tưới nhỏ giọt hoặc tưới tự động để tiết kiệm nước và công sức chăm sóc.
Cuối cùng, cách tưới cũng cần được lưu ý. Tưới vào gốc là cách đúng nhất, tránh tưới lên lá vì lá bị ướt lâu dễ tạo điều kiện cho sâu bệnh và nấm mốc phát triển. Đặc biệt, với cây non hoặc cây mới trồng, cần tưới nhẹ nhàng, đều đặn để rễ dễ thích nghi. Còn với cây trưởng thành, nên tưới sâu hơn và thưa hơn để khuyến khích bộ rễ phát triển lan rộng và vững chắc. Chúng ta hoàn toàn có thể tận dụng những nguồn nước sẵn có như nước mưa hoặc nước vo gạo (không lẫn dầu mỡ) để tưới cây. Không chỉ giúp tiết kiệm mà những nguồn nước này còn cung cấp thêm dưỡng chất nhẹ cho đất và cây trồng.
Mai Sơn Tùng
Trưởng phòng Công tác Sinh viên EIU
